Davranışsal Finans: Doğrulama Eğilimi

Doğrulama eğilimi, bireylerin mevcut düşünce ve kararlarını destekleyen bilgilere daha fazla önem vermesi, buna karşılık bu düşünce ve kararlarla çelişen bilgileri göz ardı etmesi durumunu ifade eder. Bu psikolojik eğilim, insanların zihinsel çelişkilerden kaçınma isteğiyle doğar. Yatırımcılar açısından, doğrulama eğilimi genellikle objektif analiz yerine kendi görüşlerini haklı çıkarmak için seçici bir bilgi arayışına yol açar.

Örneğin, bir yatırımcı, belirli bir hisse senedinin fiyatının yükseleceğine inanıyorsa, bu düşünceyi destekleyen olumlu haberlere odaklanır ve olumsuz haberleri görmezden gelir. Benzer şekilde, zarar eden bir yatırımın başarısız olduğunu kabul etmek istemediği için bu pozisyonu açık tutmaya devam eder. Bu durum, genellikle daha büyük kayıplara ve düşük getirilere yol açar.

Doğrulama Eğiliminin Finansal Kararlara Etkisi

Doğrulama eğilimi, yatırımcıların finansal karar alma süreçlerinde şu şekillerde kendini gösterebilir:

1.Seçici Bilgi Arayışı:

Yatırımcılar, yalnızca kendi kararlarını destekleyen analizlere veya haberlere odaklanır. Örneğin, bir yatırımcı, yükselmesini beklediği bir hisse senedi hakkında olumlu haberleri takip ederken, bu hisseyle ilgili olumsuz gelişmeleri dikkate almaz.

2.Hatalı Pozisyonları Sürdürme:

Yatırımcılar, zarar eden bir pozisyonun başarısız olduğunu kabul etmekte zorlanır. Bu nedenle, pozisyonu açık tutmaya devam ederek kayıpların artmasına neden olabilir.

3.Yetersiz Portföy Çeşitlendirmesi:

Doğrulama eğilimi, yatırımcıların yalnızca belirli varlıklara odaklanmasına yol açar. Bu, portföyde çeşitliliğin azalmasına ve riskin artmasına neden olabilir.

4.Kendi Görüşlerini Abartma:

Yatırımcılar, kendi fikirlerini destekleyen bilgileri abartarak, bu görüşlerin hatasız olduğuna inanabilir. Bu durum, piyasadaki diğer fırsatların gözden kaçırılmasına neden olur.

Forex Piyasasında Doğrulama Eğilimi Örnekleri

1. Pozitif Haberleri Abartma:

Bir Forex yatırımcısı, EUR/USD paritesinin yükseleceğine inanıyorsa, yalnızca bu görüşü destekleyen ekonomik verileri veya analizleri dikkate alır. Örneğin, Avrupa Merkez Bankası’nın güçlü bir ekonomik büyüme tahminini takip ederken, ABD Merkez Bankası’nın faiz artırımı planlarını göz ardı eder. Bu seçicilik, yanlış bir işlem kararına yol açabilir.

2. Zarar Eden Pozisyonları Açık Tutma:

Bir yatırımcı, USD/JPY paritesinde uzun (alış) pozisyonu açmıştır. Ancak, Japonya Merkez Bankası’ndan gelen beklenmedik bir açıklama paritenin düşmesine neden olur. Yatırımcı, bu olumsuz bilgiye rağmen pozisyonunu açık tutar, çünkü bu zararını kabullenmek istemez ve “fiyat er ya da geç toparlanacak” düşüncesine saplanır.

3. Belirli Bir Pariteye Aşırı Odaklanma:

Bir yatırımcı, sadece EUR/USD paritesinde işlem yapmayı tercih eder ve diğer paritelerle ilgili bilgileri dikkate almaz. Bu yaklaşım, potansiyel olarak daha kazançlı fırsatların kaçırılmasına ve portföyde aşırı bağımlılığa yol açabilir.

4. Teknik Analizlere Körü Körüne Güvenme:

Bir yatırımcı, geçmişte kullandığı bir teknik analiz yönteminin her zaman doğru sonuçlar verdiğine inanır. Bu nedenle, piyasanın temel dinamiklerini göz ardı ederek yalnızca teknik analizine dayanarak işlem yapar. Ancak, beklenmedik bir temel gelişme (örneğin, bir merkez bankası açıklaması) bu analizin geçersiz olmasına neden olabilir.

Doğrulama Eğilimini Aşmak İçin Stratejiler

Doğrulama eğiliminin olumsuz etkilerini azaltmak ve daha rasyonel yatırım kararları alabilmek için şu stratejiler uygulanabilir:

1.Objektif Bilgi Arayışı:

Kararlarınıza ters düşen bilgileri de dikkate alın. Piyasada farklı görüşlere ve analizlere açık olun, böylece daha dengeli bir perspektif geliştirebilirsiniz.

2.Duygusal Kararları Sorgulayın:

Yatırım kararlarınızın duygusal mı yoksa mantıksal mı olduğunu analiz edin. Kendi fikirlerinizi sorgulamak, daha bilinçli kararlar almanıza yardımcı olabilir.

3.Portföy Çeşitlendirmesi Yapın:

Portföyünüzü tek bir varlık veya sektöre bağımlı bırakmak yerine, farklı varlık sınıflarına yatırım yaparak risklerinizi dengeleyin.

4.Performans Analizi Yapın:

Geçmiş yatırımlarınızı düzenli olarak değerlendirin. Hangi kararlarınızın başarılı, hangilerinin başarısız olduğunu analiz ederek doğrulama eğiliminin etkisini fark edebilirsiniz.

5.Teknik ve Temel Analizi Birleştirin:

Kararlarınızı yalnızca teknik veya temel analizle sınırlamayın. Her iki analiz yöntemini birleştirerek daha kapsamlı bir değerlendirme yapabilirsiniz.

6.Bir Yatırım Danışmanıyla Çalışın:

Dışarıdan bir uzman görüşü almak, doğrulama eğiliminizi dengeleyebilir ve daha objektif bir bakış açısı kazanmanıza yardımcı olabilir.

Sonuç

Doğrulama eğilimi, yatırımcıların kendi kararlarını destekleyen bilgilere aşırı odaklanmasına ve bu kararlarla çelişen bilgileri göz ardı etmesine neden olan bir bilişsel yanılgıdır. Bu eğilim, Forex piyasasında yanlış işlemlere, zararların büyümesine ve fırsatların kaçırılmasına yol açabilir. Ancak, objektif bir bilgi arayışı, portföy çeşitlendirmesi ve düzenli performans analizi gibi stratejilerle bu yanılgının olumsuz etkilerinden korunmak mümkündür.

Forex piyasasında başarılı olmak, sadece bilgi ve analiz yeteneği değil, aynı zamanda zihinsel yanılgıları yönetme ve daha rasyonel kararlar alma becerisini de gerektirir.

Davranışsal finansta bulunan diğer eğilimleri incelemek için tıklayın.